هنگام خرید لپ تاپ یا رایانه، تصمیمی مهم نهفته است: پردازنده AMD یا Intel ؟! همانند »مک او اِس درمقابل ویندوز« یا »اندروید درمقابل آی او اِس«، رقابت اینتل و amd نیز از بحثبرانگیزترین مسائل برای علاقهمندان به رایانه است.
با این وجود، یکی از این دو چیپست، قدرت رایانهی شما را فراهم خواهند کرد. کدام CPU برای شما مناسب است؟ در اینجا به جزییات بیشتری میپردازیم.
پردازندههای دسکتاپ
پرداخت هزینه که به عنوان یک عامل اصلی در ساخت، ارتقا دادن یا خرید یک رایانهی شخصی محسوب میشود، انتخاب CPU مناسب، اغلب، بر این اساس است که مقرون به صرفهترین گزینه برگزیده میشود.
در گذشته، پردازندههای مرکزی AMD، با قیمت های کمتر و عملکرد پایینتری ارائه میشدند. این مسئله با جدیدترین نسلهای آن، هیچ ارتباطی ندارد. در حالی که AMD هنوز هم قیمتهای بسیار خوبی را ارائه میدهد، در عین حال چندین مدل گران قیمت دارد که در برخی موارد، حتی از جایگزین آن، یعنی اینتل هم قدرتمند است.
در مقیاس بسیار پایین، قیمت چیپستهای AMD و Intel، به ازای یک جفت از هستهها و سرعت (فرکانس) پردازنده، چیزی در بین ۴۰ تا ۶۰ دلار است. در مقیاس بالا، با این حال، هر دو دارای چیپستهای ۵۰۰ دلاری شگفتانگیزی هستند.
برای تیم قرمز (AMD)، مدل Ryzen 9 3950X، با دارا بودن ۱۶ هسته و ۳۲ رشته (thread)، هماکنون پرچمدار این کمپانی است که قیمتش دامنهی ۵۰۰ دلاری را میشکافد و به قیمت ۷۴۹ دلار ارائه میشود.
در حالی که تراشهی پرچمدار فعلی اینتل، یعنی ۹۹۰۰K ، دارای ۸ هسته و ۱۶ رشته (thread) میباشد. سرعت پردازندهی ۹۹۰۰K به لطف تقویت ۵ گیگاهرتزی تکهستهای، بیشتر از سرعت ۴٫۷ گیگاهرتزی Ryzen 9 3950X است. چیپست اینتل با قیمت ۴۷۲ دلار عرضه میشود.
برای گزینههای میانرده ی Intel، پیشنهاد ما این تراشه هاست: Core i5-9400F و Core i7-9700K. قیمت این مدلها، به ترتیب، ۱۴۵ و ۳۵۹ دلار است.
میانردهی ای ام دی ، یعنی Ryzen 7 3700X با دارا بودن ۸ هسته و ۱۶ رشته و »اجرای دستورالعمل بر واحد ساعت« تقویت شده (تعداد متوسط دستورالعمل های اجرا شده به ازای هر چرخهی ساعت) به نسبت مدل Ryzen 7 2700X، یک انتخاب بسیار عالی است که به قیمت ۳۲۸ دلار عرضه میشود. این تراشه، یک تراشهی قدرتمند است که میتواند از نظر قدرت اجرای بازی و عملکرد چندوظیفهای (multi-tasking)، معادل Core i7-9700K شرکت اینتل باشد.
تراشههای Intel Core i9 و AMD Threadripper علاقهمندان و مصرفکنندگان حرفهای را هدف قرار میدهد و همچنین عملکرد متنوعتری را ارائه میدهد و تعداد هستهها و رشتههای بیشتری را در بر میگیرد. پردازندههای نسل هفتم و نهم Core i9، به لطف تکنولوژی hyperthreading، تعداد بین ۱۰ تا ۱۸ هسته و تا ۳۲ رشته را ارائه میدهند. قیمتها میتوانند نجومی باشند، اما گل سرسبد آنها، یعنی Core i9-9980XE قیمتی معادل ۱۸۹۹ دلار و یا حتی بیشتر دارد.
اگر شما به خطوط زیاد پیسیآی اکسپرس (PCI Express)، بیشتر احتیاج دارید، نسل جدید پردازندههای Ryzen 3000 شرکت ای ام دی، به سختی نیاز شما را برآورده میکنند. اما نسل های اول و دوم پردازندههای Threadripper آن، هنوز در خور توجه هستند.
به عنوان مثال، پردازندههای Threadripper سری ۲۰۰۰، بین ۱۲ تا ۳۲ هسته و تا ۶۴ رشته، همراه با عملکرد چند رشتهای (multi-threading) را ارائه میدهند. این سری با قیمت بالاتر، بین ۳۲۹ دلار تا ۱۷۰۰ دلار عرضه میشود. اگر خواهان یک ارتقا سطح بالا و به مقدار کافی هستید، پیشنهاد میشود مدل Threadripper 2950x را که قیمتی در حدود ۳۲۹ دلار دارد و نسبتاً مقرون به صرفه است خریداری کنید.
اگر قیمت برای شما از اهمیت چندانی برخوردار نیست، نسل سوم تراشههای Threadripper از AMD هماکنون در دسترس هستند. مدل Threadripper 3960X از ۲۴ هسته و ۴۸ رشته، به قیمت ۱۳۹۹ دلار تشکیل شده است. درحالی که مدل Threadripper ۳۹۷۰X، با ۳۲ هسته و ۶۴ رشته و با قیمت ۱۹۹۹ دلار عرضه میشود. اگر این مدل هم از هسته و رشتهی کافی برخوردار نیست(!)، مدل جدید Threadripper 3990X، از ۶۴ هسته و ۱۲۸ رشته بهره میبرد و با قیمت سرسامآور ۳۹۹۰ دلار عرضه میشود. این مدل، به مراتب هستههای بیشتری نسبت به هر آنچه که اینتل عرضه کرده است، دارد و حتی میتوان گفت که از آن نیز مقرون به صرفهتر است.
اولین و دومین نسل از پردازندههای Threadripper، از ۶۴ خط پیسیآی اکسپرس (PCI Express) پشتیبانی میکنند که این خود مزیت بزرگی نسبت به بیشترین دامنهیPCI Express اینتل، یعنی ۴۴ خط، محسوب میشود. سوم نسل از پردازندهها، این تعداد را به ۷۲ خط قابل استفاده (در کل، ۸۸ خط) میرسانند. پردازندههای Threadripper، به لطف این هستههای اضافه شده، از نظر مصرف انرژی نیز، در صدر قرار میگیرد.
پردازندههای لپتاپ
بازار لپتاپ، داستان متفاوتی دارد. اغلب آن چه که مییابید، مبتنی بر نسلهای مختلف پردازندههای اینتل و گرافیک های یکپارچه است. همانطور که نمایندگی DELL در سال ۲۰۱۸ خاطرنشان کرد، سهام شرکت اینتل، بسیار عظیمتر از شرکت AMD میباشد. شکاف میان این دو شرکت از نظر سهم در بازار و تعداد مصرفکننده، قابل توجه است. با این حال ای ام دی اعلام کرد که تا پایان سال ۲۰۱۹، پردازندهی خود را در دل بسیاری از لپتاپ ها جا کند. این پردازندهها در حال حاضر در مدل های محدودی مانند Acer Swift 3 یا Surface Laptop 3 15 اینچی جا خوش کردهاند. این پروسه، برای موبایل نیز در سال ۲۰۲۰ در حال انجام است، هر چند که راهی طولانی و پر فراز و نشیب در پیش است.
با این تفاسیر، در حال حاضر، این Intel است که بیشتر سهم بازار را در دست دارد. شما میتوانید از میان طیف گستردهای از مدلها، شامل هشتمین، نهمین و دهمین نسل از CPUها، یکی را انتخاب کنید. همچنین میتوانید به آخرین نسل از پردازندهی اسپرت اینتل، یعنی Intel Ice Lake (اسم رمز دهمین نسل از پردازندههای اینتل) و در آیندهای نه چندان دور، نسل ۱۱ آن نیز، نگاهی بیندازید! آنها نشانگر بعضی از تواناترین و کارآمدترین لپتاپ های موجود هستند، مانند لپتاپ Dell XPS 13 2-in-1. همچنین به عنوان جایگزینی برای Ice Lake، اینتل دهمین نسل از پردازندههای Comet Lake را که شامل یک تراشهی ویژهی شش هستهای Core i7 است، ارائه میدهد.
به طور معمول، اگر به دنبال یک لپتاپ پرقدرت همهجانبه باشید، پردازندههای Intel Core i5 از نسلهای اخیر، انتخاب خوبی خواهد بود. پردازندههای Core i7 و Core i9، عملکرد محاسباتی کلیتری را ارائه میدهند، اما در صورتی که چندان کار سنگینی را روی لپتاپ اجرا نمیکنید، یک پردازندهی Core i5 در بیشتر موارد، بسیار راضی کننده خواهد بود.
بهطور کلی، هر دو شرکت، پردازندههایی را تولید میکنند که تقریباً از همه نظر، مانند قیمت، قدرت و عملکرد، از یکدیگر فاصلهی چشمگیری دارند. تراشههای شرکت اینتل، عملکرد بهتری را به ازای هر هسته ارائه میدهند، حال آنکه AMD، با هستههای بیشتر و قیمت مشخص و پردازندهی گرافیکی بهتر (منظور از پردازندهی گرافیکی، GPU متصلشده بر روی CPU است)، درصدد جبران آن برآمده است. تا رسیدن تراشهی Ryzen 4000 برای موبایل در سال ۲۰۲۰، اینتل بخش عمدهی این دسته را قبضه کرده است.
پردازندههای گیمینگ
انتخاب CPU مناسب برای گیمینگ، میتواند دردسرساز باشد. تمامی پردازندههای اینتل، دارای گرافیک یکپارچه (On-die) هستند، اما عملکرد آنها، با وجود تراشهی گرافیکی مجزا یا کارتهای گرافیکی اضافهشده مطابقت ندارد.
این در حالی است که اکثر پردازندههای دسکتاپ AMD، فاقد گرافیک یکپارچه هستند. به جای آن، این وظیفه بر عهدهی واحدهای پردازشی سرعتی (APU) است. این تراشهها، هستههای پردازندهی Ryzen را در یک قالب، با هستههای گرافیک Radeon ترکیب میکنند. عموماً این واحدهای پردازشی، دارای قابلیتهای گرافیکی بیشتری نسبت به هستههای پردازندهی گرافیکی Intel میباشند. با این حال، Ice Lake اینتل، با استفاده از گرافیک جدید Iris Plus این الگو را دچار تغییر کرده است.
به هر حال، چه AMD بخرید، چه Intel، برای تهیهی پردازندهی گیمینگ سطح متوسطی، باید چیزی بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ دلار صرف کنید. در صورتی که به یک پردازندهی سطح بالا و حرفهای با نرخ فریم بالا و بازی کردن و استریم کردن همزمان نیاز دارید، قیمتها از ۵۰۰ دلار به بالا شروع میشوند.
گیمرهای حرفهای، به جای گرافیک یکپارچه، از کارتهای گرافیک افزودنی یا GPU مجزا (که بهترین انتخاب است) استفاده میکنند. اینتل به دلیل نحوهی ساخت پردازندههای دو ابر تراشهای، به طور معمول بر بازار گیمینگ نیز تسلط دارد. مدل Intel 9900K آن، احتمالاً قدرتمندترین پردازندهی حال حاضر در دنیای گیمینگ است، ولو آنکه بنچمارکهای اولیه کمی مشکوک باشند!
با این حال، تراشههای AMD، به ویژه آخرین پردازندههای Ryzen، مدعیان قدری هستند. مدلهای ۳۹۰۰X و ۳۸۰۰X، در اجرای اکثر بازیهای رایانهای، کار را برای Intel 9900K سخت میکنند. همچنین در بحث عملکرد چند رشتهای (Multi-threaded)، این نوع پردازندهها از اینتل پیشی میگیرند و و در اجرای برنامههایی که از عملکرد چندهستهای برخوردارند، بهتر عمل میکنند. علاوه بر بررسی مدل Ryzen 3900X که در سایت موجود در است، منتظر پوشش بیشتر از آخرین تراشههای گیمینگ AMD باشید.
این امر باعث میشود که انتخاب اینتل، به عنوان اولین و تنهاترین گزینه، نسبت به گذشته سختتر شود. در صورتی که تنها قدرت اجرای بازی مدنظر شماست، مدلهای ۹۷۰۰K و ۹۹۰۰K، بهترین CPU هایی هستند که میتوانید تهیه کنید.
اگر علاوه بر بازی کردن، کار های دیگری نیز انجام میدهید، تراشههای Ryzen 3000 گزینهی بهتری برای شما خواهند بود. این تراشهها با قیمت مشابه عرضه میشوند و در اجرای بازیها، عملکرد تقریباً مشابهی ارائه میدهند و در بعضی از موارد، عملکرد بسیار بهتری دارند.
پردازندههای میان ردهی Ryzen نیز در خور توجه هستند. مدلهای Ryzen 3600 و ۳۶۰۰X، با وجود اینکه قیمت مناسبی دارند، بسیار عملکرد خوبی را در حوضهی گیمینگ ارائه میدهند. حتی در موارد مقرون به صرفهتر، واحدهای پردازش سرعتی Ryzen همراه با گرافیکهای Vega، عملکرد قابل قبولی را در اجرای بازی از خود به نمایش میگذارند که در خور توجه است. اما قابلیتهای پردازشی ضعیفتر بدان معناست که این پردازندهها بهترین گزینه برای طولانی مدت نیستند، مگر آنکه بخواهید موقتاً از آن استفاده کنید (به این معنا که به فکر ارتقا باشید).
به جز زمانی که میخواهید با نرخ فریم بسیار بالا بازی کنید یا مواقعی که بازی در وضوح پایینتری مثل ۱۰۸۰p قفل شده، به ندرت پیش میآید که CPU عامل محدودکنندهی بازی باشد. ارتقا دادن به کارت گرافیک قدرتمندتر، معمولاً نتایج بهتری را از نظر هزینهی پرداختی، نسبت به ارتقا دادن به پردازندهی قویتر به دنبال خواهد داشت.
به یاد داشته باشید که بستر همگامسازی نیز مانند FreeSync و G-Sync میتواند در صورت بهینه بودن یا نبودن با پردازندههای شما، تفاوت قابل ملاحظهای را ایجاد کند.
در برخی از موارد، شما میتوانید بهترینهای هر دو شرکت را انتخاب کنید. Intel و AMD اخیراً با تولید تراشههای ترکیبی با هستهی CPU اینتل و هستهی GPU اِیاِمدی، در قالب یکسانی مانند مدل Core i7-8809G، با هم همکاری کردند. در تستهایی که روی ۸۸۰۹G مجهز به اِنیواِس Hades Canyon (NUS یک کیت رایانهای با ابعاد کوچک است که توسط اینتل ساخته شده و Hades Canyon، یکی از مدلهای آن است) انجام شد، دریافتیم که این یک دستگاه گیمینگ سولید (solid gaming machine) است، بنابراین گمان میرود که در آینده، این مشارکت منجر به انتخابهای سختافزاری بسیار زیادتری شود.
کدام یک برنده میشود؟
در طول یک کاربار روزمره (میزان کاری که باید در مدت معین انجام شود)، یک تراشهی سطح بالای AMD و یک تراشهی سطح بالای Intel، نتیجهای چندان متفاوت با یکدیگر ایجاد نمیکنند. در موقعیتها و بنچمارکهای معین، تفاوت واضحی به چشم میخورد، اما CPU مثل گذشته، بخش کلیدی در عملکرد یک رایانه نیست.
بنابر این گفته، پردازندههای AMD، به ویژه جدیدترین مدلهای آن، یعنی Ryzen 3000 قیمت و عملکرد فوقالعادهای را در تمامی محدودهها ارائه میدهند. از مدل نسبتاً متوسط ۳۶۰۰ گرفته، تا بالا ردهی ۳۹۵۰X، حتی اگر بیشتر گیمر باشید، CPU های AMD بسیار مقرون به صرفه هستند و توجیه اقتصادی بالاتری دارند.
اینتل هنوز هم CPU های عالی دارد، اما اگر قرار باشد با AMD رقابت داشته باشد، باید مقداری از قیمت آن را بکاهد، چرا که اگر فقط طرفدار آن باشید میتوانید به خرید از اینتل فکر کنید!
وقتی نوبت به انتخاب ارتقای بعدیتان میرسد، مهمترین شرط شما این است که به شمارهی عملکرد تکی تراشهای که میخواهید بخرید، نگاهی بیندازید. همچنین شما باید دستورالعملهای کلی را مد نظر داشته باشید تا از موقعیت خوبی برای شروع بهرهمند شوید.
پردازندههای AMD Ryzen 3000 بهترین قیمت را در [تقریباً] تمامی محدودهها ارائه میدهند. اینتل از مزیت بسیار بالایی در بحث گیمینگ برخوردار است، اما حتی با وجود این، کفهی ترازوی مزیتهای پردازندههای AMD نسبت به آن، سنگینی خواهد کرد. همچنین یک مزیت دیگر برای ارتقا به AMD وجود دارد، چرا که AMD وعده داده است مادربردهای موجود با چیپستهای جدید که در سال ۲۰۲۰ تولید میشوند، کار خواهند کرد.
اگر بتوانید تراشههای Intel را با قیمتی عالی بیابید، هنوز هم از پولتان به بهترین نحو استفاده کردهاید، اما این را بدانید که اگر چشمانداز جدیدی که پردازندههای AMD در سال ۲۰۱۹ به ما نشان دادند را نادیده بگیریم، آنگاه میتوان گفت که این کار از نظر اقتصادی، توجیهی ندارد.